Wij Nederlanders hebben nogal eens de neiging vooraan in de rij te staan met kritiek op wat er elders in de wereld plaatsvindt. Dit terwijl we ons niet zelden nauwelijks of niet verdiepen in de achtergronden. Zo wordt er de laatste tijd regelmatig nogal ongenuanceerd met het vingertje gewezen naar-, en kritiek geuit op de miljarden dollars die Saoedi-Arabië in sport pompt.

De man die het in Saoedi-Arabië voor het zeggen heeft, kroonprins Mohammed Bin Salman (MBS), staat persoonlijk zowel aan de wieg als aan het roer van het Public Investment Fund (bekend als PIF). Dit fonds, met een oorlogskas van ruim $750 miljard, heeft als doelstelling om Saoedi-Arabië op de wereldkaart te zetten als een volwaardig en modern land dat veel meer te bieden heeft dan olie, gas en woestijnen.

Misplaatste beeldvorming

Nu moet je weten dat de Westerse wereld een nogal verkeerd beeld heeft van de inwoners van Saoedi-Arabië. Wij hebben namelijk de neiging om te denken dat er vooral primitief woestijnvolk leeft. Deze volstrekt misplaatste beeldvorming is in wezen de grootste handicap waar het land mee kampt. Uit persoonlijke ervaringen, ik woonde en werkte bijna drie jaar in het land in respectievelijk Dammam (aan de Arabische Golf) en in Jeddah (aan de Rode Zee), weet ik dat het land de afgelopen honderd jaar veel (meestal niet direct zichtbaar) heeft gedaan aan scholing en opleidingen van haar bevolking en dat de gemiddelde Saoedi op veel fronten kan wedijveren met ons “beschaafde” westerlingen.

Ik besef als geen ander dat op bepaalde fronten, zoals mensenrechten en inclusiviteit (om er maar twee te noemen), er nog veel moet te veranderen. Als we dit probleem echter projecteren op wat er de afgelopen decennia al is gebeurd, dan zouden wij toch zo intelligent moeten zijn om te beseffen dat veranderingen tijd kosten. Zoiets kost generaties.

De keuze van de kroonprins en zijn entourage voor sport getuigt van visie. De specifieke karakteristieken van sport bieden vele antwoorden en minstens evenvele oplossingen voor de maatschappelijke problemen van onrust, vertrouwen en toegankelijkheid. Sport gaat het land helpen, dat heeft MBS goed gezien. Sport biedt kansen voor iedereen en een oplossing voor problemen zoals bewegingsarmoede en eenzaamheid in Saoedi-Arabië. Miljardeninvesteringen in de sport, die ogenschijnlijk oppervlakkig overkomen, leiden tot een fundament in het land. Een fundament dat gelijke kansen biedt voor al haar inwoners.

Vergeet vooral bij dit alles niet dat een belangrijk deel van die goed gevulde pot met geld gaat naar het bouwen van een infrastructuur voor sport. Een infrastructuur waardoor jongeren de sport kunnen omarmen. Vergeet ook niet dat Saoedi-Arabië een land is waar circa 70% van de bevolking jonger dan 40 is en vergeet ook niet dat de sportsterren en de grote sportevenementen, die nu met veel geld worden aangetrokken, een magneetfunctie hebben die onmisbaar is voor de strategie die het land voor ogen heeft.

Sport is wereldwijd van bijzaak hoofdzaak geworden. Sportsterren zijn de idolen op posters boven de bedden van kinderen. Sport is altijd en overal. Sport is samen, sport verbindt. Sport is sociaal cement. En dat is precies wat het bewind in Saoedi-Arabië voor ogen heeft. Internationaal: “wij kunnen wel degelijk goed organiseren, net als jullie”. Nationaal: “wij creëren mogelijkheden, wij creëren toegankelijkheid, wij creëren gelijkheid”.

Strategie

Wellicht ten overvloede: ik keur heel veel van wat nu nog dagelijks in Saoedi-Arabië gebeurt niet goed. Verre van dat, maar ik (h)erken wel degelijk de vele voordelen die de huidige ogenschijnlijke geldsmijterij in de sport biedt. Het is in mijn ogen absoluut niet het “kopen” van sympathie, tegenwoordig ook wel “sportswashing” genoemd. Het is een doordachte en in vele opzichten te bewonderen strategie. Een strategie die, weliswaar in aangepaste vorm, ook in ons land beter zou kunnen werken. Sport biedt ontegenzeggelijk oplossingen in de huidige, vertroebelde samenleving. Oplossingen die sowieso beter werken dan wat er nu wordt aangedragen. Of beter: beter dan wat er NIET wordt aangedragen.

Saoedi-Arabië is al ruime tijd aan het zaaien. En was het niet de wijze Indira Gandhi die zei : “De grootste fout van de mens is dat hij wil oogsten, daar waar niet gezaaid is”. Saoedi-Arabië gaat oogsten omdat er met de miljarden een vruchtbare bodem ontstaat voor haar inwoners.

Frank van den Wall Bake is partner bij IVRM Sport
www.ivrmsport.nl