Glasgow? Wat ga je daar doen? Die vraag moest ik de afgelopen tijd regelmatig beantwoorden, zelfs bij een grote groep mensen werkzaam in de sport. Geen idee hebbende dat er op een uur vliegen vanaf Amsterdam een groot nieuw multisportevenement georganiseerd wordt. Zeven sporten, zeven bestaande Europese Kampioenschappen gecombineerd binnen 11 dagen in twee steden. Is dit nieuwe multisportevenement een blijvertje? En zullen we in de toekomst iedere vier jaar met grote groepen afreizen naar de volgende host cities? Deze week neem ik je mee in mijn ervaring de afgelopen dagen in Glasgow.
Een primeur voor Europa; de European Championships 2018. Het samenbrengen van bestaande Europese Kampioenschappen van een aantal aansprekende sporten. Een event dat is ontstaan vanuit de gedachte een groter podium te creëren voor de grootste atleten van Europa en vanuit het feit dat er meer belangstelling is voor het volgen van multisportevenementen dan voor individuele kampioenschappen. Marc Jörg en Paul Bristow, beiden betrokken bij de ontwikkeling van de UEFA Champions League, ontwikkelden het concept voor het nieuwe evenement en sloten de contracten af met de zeven Europese sportfederaties, de European Broadcasting Union (EBU) en de twee gaststeden, Glasgow en Berlijn.
Een unieke stap die dan ook enige tijd op zich liet wachten, want zeven sportfederaties zijn ook zeven meningen, met ieder hun eigen bestaande wensen en, niet geheel onbelangrijk, eigen sportkalender. Maar mede door de succesvolle organisatie van de Commonwealth Games in Glasgow (2014) en het aanstellen van de Schotse stad voor het EK zwemmen (2018) was de keuze voor de host city snel gemaakt. Alleen waren de Europese Kampioenschappen Atletiek al toegewezen aan Berlijn. Dat weerhield de sportmarketeers Jörg en Bristow er niet van de twee te combineren. Zodoende werden er twee host cities aangewezen voor de organisatie van de eerste gezamenlijke European Championships.
Een concept wat volgens de bedenkers een eerste stap is naar een vierjaarlijks nieuw multisportevenement. Alle belangrijke stakeholders zijn deze dagen dan ook in Glasgow en Berlijn om achteraf goed te kunnen evalueren én de kandidaat voor 2022 aan te stellen.
People make Glasgow
Iedereen die ooit het gevoel van de Olympische Spelen heeft mogen ervaren weet wat ik bedoel. Zo voelde het de afgelopen dagen in Glasgow ook. Met de slogan ‘People Make Glasgow’ heeft Glasgow de laatste jaren maximaal ingezet op city marketing. Ruim 4000 vrijwilligers zijn deze 11 dagen actief om alle atleten, officials, media en toeschouwers te helpen en kennis te laten maken met de gastvrijheid van Glasgow. Meer dan 10.000 mensen hebben zich vooraf aangemeld om tijdens de Europese Kampioenschappen vrijwilliger te zijn. 70% van de groep is afkomstig uit Schotland en 30% onder de leeftijdsgrens van 26.
Met name het succesvolle Volunteer Program rondom de Commonwealth Games in 2014 is hier een belangrijke voorloper van geweest. Tijdens de games werd er een speciaal fonds opgericht om de werklozen in Schotland actief te krijgen door een rol aan te bieden als vrijwilliger, en met succes. Dat vrijwilligers een toernooi maken is algemeen bekend. Hun inzet en enthousiasme is een cruciale factor wil een event op deze schaal überhaupt kunnen slagen. Alle bezoekers worden dan ook zowel in de stad als op venues ontvangen door vele vrijwilligers met een ongekend enthousiasme zoals we dat kennen van de Olympische Spelen.
ZIE OOK: De financiering van grootschalige internationale sportevents in Schotland en Denemarken
Venues
In Glasgow kun je deze dagen je sporthart ophalen met de EK turnen, zwemmen, wielrennen, triathlon, roeien en golf. De meeste venues die worden gebruikt zijn bestaande sportlocaties. Het Glasgow BMX Center in Knightswood is de enige permanente nieuwe locatie die voor het evenement, voor 4,2 miljoen euro, is gebouwd. Dat maakt Glasgow de enige stad ter wereld met locaties die alle vier de olympische fietsdisciplines kan organiseren (BMX, mountainbiken, road en track). Naast een permanent nieuwe BMX-baan werd er besloten om, op een unieke locatie, een tijdelijk bad voor het synchroonzwemmen te bouwen. In een overdekte tennishal werd een wedstrijdbad van 20m x 25m en 3 meter diepte gebouwd, inclusief tribunes voor toeschouwers en media.
How do you turn a tennis court into a world-class Synchronised Swimming venue? ����
— Glasgow 2018 (@Glasgow2018) 3 augustus 2018
Remember - the Synchronised Swimming action from Scotstoun kicks off from 9am today #TheMoment pic.twitter.com/Ic6EmKM62C
Misschien wel de mooiste venue van Glasgow wordt ingezet voor het turnen. In de SSE Hydro vinden daar deze week de Europese kampioenschappen voor zowel de junioren als senioren plaats. Een bekende plek voor de turnatleten, want in 2015 werden in diezelfde arena de wereldkampioenschappen gehouden, waarbij Sanne Wevers zilver behaalde op de balk en een historisch teamticket voor de Olympische Spelen van Rio in 2016. Ook dit jaar zorgde deze plek voor succes. Afgelopen weekend turnden de Nederlandse dames zich met het team naar een bronzen medaille en op zondag behaalde ‘Queen of the Beam’ Sanne Wevers goud op de balk.
Het meest besproken optreden was toch wel dat van Céline van Gerner. Met haar bijzondere vloerfinale behaalde zij een vierde plaats, maar wel de hoogste score voor uitvoering. Met een nummer van Cats toverde zij zichzelf letterlijk om als kat. Iets unieks binnen de turnwereld, waar onder andere de BBC haar bedenkingen over had. Gelukkig kreeg Van Gerner veel positieve bijval vanuit de hele wereld en op social media turnden jonge fans zich meteen om tot kat om hun enthousiasme voor het optreden van Van Gerner te delen. Entertainment speelde niet alleen in de SSE Hydro, maar in heel Glasgow een belangrijke rol.
I came in with nothing to lose, and gave it all I’ve got (including hair and makeup) Like it or not, either way, I LOVED PERFORMING LIKE A REAL CAT OUT THERE. #catsthemusical #gymnastics #glasgow2018 #themoment Thank you Glasgow for being awesome! Loved the arena/crowd so much!! pic.twitter.com/CdXTykFPsu
— Céline van Gerner (@celinevangerner) 5 augustus 2018
Festival 2018!
Naast heel veel sport wordt er door de organisatie van het multisportevenement en host city Glasgow vol ingezet op cultuur. George Square, in het hart van de stad, is omgetoverd tot festivalterrein. Naast verschillende barren, foodtrucks en op grote schermen live sport kijken is er veel aandacht voor muziek. De gehele dag treden (met name lokale) artiesten op.
Overdag is het er rustig maar iedere avond stond het plein vol, want een feestje bouwen dat kunnen de Schotten wel. Bij de meeste barren was dan ook alleen alcohol te verkrijgen. De Massaoke op zaterdag- en zondagavond is helemaal een daverend succes. Jong, oud en alle verschillende culturen kwamen naar George Square om een uur lang ongegeneerd mee te zingen met bekende nummers. Een betere indruk van ‘People make Glasgow’ kun je volgens mij niet krijgen. Een hele gemoedelijke sfeer én om 22.00 uur al ten einde, met name om eventuele problemen te voorkomen.
Veiligheid staat deze dagen overal hoog in het vaandel in Glasgow. Zowel bij de venues als op de festivalterreinen wordt uitvoerig gecontroleerd en gescand; een veilig gevoel. Naast de muzikale activiteiten op George Square wordt met Green Live! ingezet op kennismaken met de verschillende sporten en een gezonde levensstijl. Glasgow is in het verleden uitgeroepen tot de meest ongezonde stad van Groot-Brittannië. Maar liefst 40% van de bevolking viel onder de categorie obese. Om daar verandering in te brengen werd er, met ingang van de Commonwealth Games, een tienjarenplan gemaakt om dit te veranderen. De gemeente Glasgow hoopt dan ook dat de organisatie van grote sportevenementen hieraan bij kan dragen. Zo worden er deze dagen verschillende workshops georganiseerd in het park met betrekking op gezond koken en sporten en vooral ingezet op families. Een mooie combinatie dus van sport én entertainment met ook aandacht voor de maatschappelijke kant en de bouw aan een gezondere stad.
Gemiste kans
Maar is het dan allemaal zo goed georganiseerd in Glasgow? Grotendeels wel. Hier ben ik dan ook zeer positief door verrast. De ervaring en kennis uit 2014 was duidelijk zicht- en voelbaar. Gek eigenlijk én meteen ook het knelpunt: waarom wisten zo weinig mensen voorafgaand van dit evenement hier vanaf? Buiten familie en vrienden van de atleten en medewerkers van de bonden hebben we weinig Nederlanders gezien. Aan de promotie in Glasgow en Schotland zelf heeft het niet gelegen, hier werd vol op ingezet. Dat was ook te zien aan de hoeveelheid Britse supporters. Een strakke huisstijl, website, social media-kanalen en een goed werkende app werden al vroeg gelanceerd. Maar promotie in de andere landen, althans hier in Nederland, is volledig vergeten. Geen promotie voor het event, geen pakketreizen beschikbaar en eigenlijk totdat de NOS een promotiefilmpje uitzond; het leefde niet.
Wat een gemiste kans voor zo’n mooi en goed georganiseerd toernooi. Persoonlijk vind ik dat je hier als sportliefhebber geweest moet zijn. Ik ben dan ook benieuwd wat de reden is waarom er hier geen promotie is geweest? Geen overkoepelende verantwoordelijke organisatie of geen gezamenlijk collectief van de bonden? Misschien ergens bewust vanuit de organisatie van de European Championships om een pilot te kunnen draaien voor de toekomst? Hopelijk is er na afloop van het event meer duidelijk over de resultaten en mogelijkheden voor de volgende edities.
Partnerships
Misschien een bewuste keuze vanuit de organisatie; maar waar zijn de partners? Bij geen enkele venue of op de festivalterreinen zijn ze zichtbaar. Alleen op de boarding, die met name afgestemd is op de televisie-uitzendingen, zijn de (veelal) oorspronkelijke partners van de verschillende sporten te zien. Maar verder is er geen enkele branding of activatie zichtbaar.
Op George Square - hét terrein in de stad - is één activatie in een witte koepeltent, Beats per Minute, waarbij je door licht en geluid wordt meegenomen in de wereld van de sporters. Een activatie van 30 minuten, waar je regelmatig eerst een half uur voor in de rij moet staan. Ook is er op een aantal plekken gratis water verkrijgbaar, maar zonder enkele vorm van partnerbranding. Alleen in het zwemstadion hebben we aanmoedigingsborden gezien van SPAR waar je zelf een tekst op kon schrijven.
De enige partner die eruit sprong was die van de citymarketing van Glasgow zelf. Met een groot billboard op George Square in de gehele stad zichtbaar. De city-dressing is wel op orde. De huisstijl met het European Championship logo is vanaf aankomst op de luchthaven overal in Glasgow zichtbaar. Zo ook de merchandise. Op het station, de festivalterreinen en bij de venues zijn tal van t-shirts, pin’s, petjes en knuffels van mascotte Bonnie verkrijgbaar. Wederom zonder enkele zichtbaarheid van partners.
Ik ben erg benieuwd naar de redenen en resultaten na afloop van de European Championships en uiteraard naar de plannen voor die toekomst. Die zijn natuurlijk niet alleen afhankelijk van het succes in Glasgow en Berlijn deze week, maar ook de succesbeleving vanuit de verschillende sportbonden. Het moet natuurlijk wel passen binnen de sportkalender van de zeven sporten. Maar mocht het nu een succes blijken, dan is in Glasgow (en Berlijn) deze week hopelijk de standaard gezet voor een nieuw multisportevenement in Europa.
In de wandelgangen wordt gefluisterd dat Rome de meest geschikte kandidaat is voor 2022. Ik hoop van harte dat we dan met z’n allen afreizen om in het oranje achter onze Nederlandse sporters te staan of zelfs minder ver hoeven te reizen en de European Championships in de toekomst in eigen land mogen organiseren. Klein detail: kosten voor de European Championships in Glasgow bedragen zo’n 115 miljoen euro…