Aan wie denk jij bij het lezen van deze titel? Wie is voor jou een heldin? Een wereldverbeteraar, een atleet of bijvoorbeeld toch een actiefiguur uit een stripverhaal? Het thema van Internationale Vrouwendag a.s. vrijdag 8 maart bracht me aan het denken. Want wat maakt iemand een held of heldin?
Op Internationale Vrouwendag wordt stilgestaan bij de rechten van vrouwen en de verschillen die er momenteel nog steeds zijn ten opzichte van mannen. Want hoe raar dat in deze tijd ook klinkt we hebben er, ook in Nederland, dagelijks mee te maken. Zowel voor atleten op, als buiten het veld, is de ongelijkheid nog steeds groot. In sportbesturen bijvoorbeeld ligt het aantal vrouwen slechts rond de 20 procent en menig vrouwelijk sporter verdient veel minder dan haar mannelijke collega. Niet alleen qua salaris, maar ook qua prijzengeld. Dus sta ook ik deze week stil bij Internationale Vrouwendag en met name vanwege het thema: helden.
In de vorige Women’s Next schreven we over verschillende vrouwelijke atleten in filmische commercials. Nog geen week later lanceerde Nike de nieuwe campagne 'Show them what crazy dreams can do', met in de hoofdrol: vrouwen.
De video ging viral en kon op veel positieve reacties rekenen, van zowel mannen als vrouwen. In de commercial zien we vrouwelijke atleten die ooit ‘crazy’ genoemd zijn, maar het schier onmogelijke toch waar maakten. Niet gek, maar goed dus. De atletes worden in de commercial neergezet als helden. En hoe inspirerend hun prestaties ook zijn, bij mij rijst de vraag of de titel ‘held’ misschien niet wat aan erosie onderhevig is.
Sporters redden geen levens, brengen niet de oplossing voor het klimaatprobleem of voorkomen geen terrorisme. Toch staat mijn hele Twitter tijdlijn vol met berichten met de kreet ‘Held!’ wanneer een atleet een medaille behaald of een unieke prestatie levert. De heldenstatus heb je tegenwoordig blijkbaar snel te pakken, zo lijkt het. De term held is eigenlijk het hoogst haalbare en zonder er een semantische discussie van te maken; ook Van Dale definieert het woord held als ‘iemand die uitblinkt door moed’. Valt een medaille of Europese titel daaronder? Een interessante vraag, toch?
Maar laat ik het thema ‘Helden’ dan aangrijpen om in dit blog een aantal atleten uit te lichten die deze status wat mij betreft sowieso verdient. Want zij benutten hun sport om echt grenzen te verleggen en niet alleen voor hun eigen prijzenkast van betekenis te zijn.
Denk aan alle sporters die zich inzetten als ambassadeur voor een goed doel, bijvoorbeeld Spieren voor Spieren, Right To Play en de Johan Cruyff Foundation. Een aantal atleten heeft zelfs een eigen foundation. Zo is iedereen bekend met de Esther Vergeer- en Mentelity Foundation, van Bibian Mentel. Beide gouden Paralympische atleten zijn inmiddels gestopt met hun sportieve carrière maar zetten zich middels een eigen foundation dagelijks in voor sporters met een lichamelijke beperking.
'Michaela DePrince werd vanwege haar huidaandoening vitiligo gezien als 'kind van de duivel'. Nu is ze een rolmodel voor kinderen in oorlog'
In 2012 maakte Bibian Mentel haar droom waar; ze richtte een eigen foundation op voor mensen met een lichamelijke uitdaging, die ze door middel van bewegen laat ervaren dat ze veel meer kunnen dan ze denken. Niet denken in beperkingen, maar laten zien wat er allemaal nog wel mogelijk is. Zo organiseren ze in april de Mentelity Games in Zwitserland. Een 3-daags event waarbij ze iedereen kennis laten maken met de mogelijkheden van wintersporten, ondanks een eventuele lichamelijke uitdaging.
We kennen natuurlijk allemaal het verhaal van Mentel, haar vechtlust is een inspiratiebron voor velen. Dat zij zich nu dagelijks inzet om anderen hierbij te helpen maakt haar een held.
De andere held, Esther Vergeer, zet zich met haar foundation in om ervoor te zorgen dat het op iedere vereniging in Nederland mogelijk is voor kinderen met een lichamelijke beperking om te kunnen sporten.
Tijdens de WK afstanden in Inzell wist Ireen Wüst de 1500 meter wederom op haar naam te schrijven. Ze noemde het zelf de allermooiste 1500 meter uit haar carrière, helaas wel om een heel verdrietige reden. Kort voor het WK overleed haar hartsvriendin en ex-schaatsster Paulien van Deutekom. Met alle kracht die ze in zich had wist Wüst, onder het toeziend oog van de vaste vriendinnenclub, de winst te behalen; voor Paulien. Op zo’n moment is sport misschien wel op zijn allermooist. De emotie, de kracht van Ireen en het medeleven van iedereen die op die dag in Inzell of voor de tv zat.
Samen met haar vriendinnengroep - ‘Team Nuyt’ - hebben ze inmiddels de Paulien van Deutekom Foundation opgericht om geld in te zamelen voor longkankeronderzoek. Binnenkort gaat de veiling van onder meer schaatskleding live. Was Ireen al niet een held vanwege haar prestatie als dé schaatskoningin allertijden, dan is ze het nu wel.
Het verhaal van Michaela DePrince is misschien wel het meest inspirerende van allemaal. De danseres bij het Nationale Ballet in Amsterdam is geboren in Sierra Leone en na het overlijden van haar ouders terecht gekomen in een weeshuis. Vanwege haar huidaandoening vitiligo werd ze gezien als 'kind van de duivel' en kende ze een vreselijke tijd als kind door onder andere misbruik in het weeshuis waar ze verbleef.
Haar redding kwam uit Amerika, toen ze werd geadopteerd en van haar ouders balletlessen mocht nemen. Ondanks dat ze tijdens haar weg naar de top regelmatig werd tegengewerkt vanwege haar huidskleur- en aandoening staat ze nu aan de top en spreekt ze regelmatig over haar roerige verleden als inspiratie voor een nieuwe generatie. Sinds 2016 is ze ambassadeur van War Child en wil ze als rolmodel fungeren voor kinderen in oorlog.
Ze is ervan overtuigd dat wat voor ellende je als kind mee moet maken, het altijd mogelijk is om je dromen na te jagen. Ze schreef samen met haar pleegmoeder het boek 'Ze noemden me duivelskind', een aanrader!
Als sportliefhebber vind ik sporters zeker helden. Ze inspireren door te laten zien wat je met volledige toewijding en hard werken kunt bereiken en zijn daardoor belangrijke rolmodellen voor bijvoorbeeld de jeugd. Maar de daden van atleten als Bibian Mentel, Esther Vergeer, Ireen Wüst en Michaela DePrince zijn sportoverstijgend en moedig.
Dus of je vrijdag nu wel of niet iets gaat doen aan Internationale Vrouwendag, laten we deze dag samen als liefhebbers stilstaan bij de helden die we hebben in de sport.
Een mooi voorbeeld, tot slot, kwam van het Amerikaanse vrouwenvoetbalteam in de wedstrijd van de SheBelieves Cup tegen Engeland. Ter ere van Women's History Month kozen de speelsters de naam van een vrouw die hen heeft geïnspireerd om tijdens die wedstrijd achter op hun shirt te dragen. Van artiesten tot Nobelprijs-winnaars; 'a celebration of groundbreaking women'.
Leve de heldinnen!
Headerfoto: Wikimedia M. Smelter (CC 3.0)
