Sport speelt een belangrijkere rol dan wij denken, het reikt namelijk veel verder dan alleen fysiek bezig zijn. Het bevordert gezondheid en welzijn, maar zorgt ook verbinding en draagt bij aan onderlinge connecties. Sport wordt hier echter nog niet (of onvoldoende) voor ingezet, terwijl het als middel kan dienen om maatschappelijke doelen te bereiken, zoals het stimuleren van sociale contacten, inclusie en een duurzamere levensstijl. In deze context heeft onafhankelijk marktonderzoeksbureau Markteffect, in samenwerking met sportmarketingbureau Triple Double, onderzoek uitgevoerd naar de maatschappelijke bijdragen van niet-sporters, sporters en intensieve sporters.
Sport biedt zoals we weten een scala aan voordelen. Voor de individuele gezondheid, maar dus ook voor de maatschappij als geheel. Op persoonlijk niveau bevordert sport je lichamelijke fitheid en verbetert het je mentale gezondheid. Zo beoordelen sporters (62%) en intensieve sporters (72%) hun gezondheid als (zeer) goed, tegenover de helft van niet-sporters, die aangeven een goede gezondheid te hebben. Meer niet-sporters dan sporters en intensieve sporters geven aan een (zeer) slechte gezondheid te hebben. Naast de fysieke gezondheid ervaren sporters en intensieve sporters zichzelf als een gelukkiger mens. Een kwart van beide groepen geeft aan een gelukkig mens te zijn, tegenover 13% van niet-sporters.
Naast het effect op de fysieke en mentale gezondheid stimuleert sport ook het sociaal domein. Sporten blijkt namelijk een aanzienlijke invloed te hebben op sociale interacties en verbondenheid. Uit onderzoek blijkt dat sporters, met name intensieve sporters, vaker contact hebben met vrienden of kennissen via Whatsapp, Instagram, Facebook en Snapchat. Slechts 3% van de intensieve sporters heeft minder dan eens per maand contact, terwijl dit percentage bij niet-sporters op 7% ligt. Daarnaast voegt een aanzienlijk percentage van sporters zich graag onder de mensen, waarbij maar liefst 59% van de intensieve sporters aangeeft het hier (helemaal) mee eens te zijn, in vergelijking met 45% van de niet-sporters. Ook is opmerkelijk dat sporters beter contact onderhouden met hun buren, waarmee bijna twee derde van de sporters het (helemaal) mee eens is, tegenover meer dan de helft van de niet-sporters. Dit benadrukt de positieve rol van sport in het sociaal domein.
Uit onderzoek blijkt dat sporters, met name intensieve sporters, meer betrokkenheid tonen bij maatschappelijke kwesties en meer openstaan voor diversiteit en inclusie. Een aanzienlijk deel van hen is het (helemaal) eens met het idee dat Nederland vluchtelingen moet opvangen die door oorlog of vervolging uit hun land zijn gevlucht. Bijna 62% van de intensieve sporters geeft aan dit standpunt te steunen, in vergelijking met 50% van de niet-sporters. Daarnaast is er meer begrip voor demonstraties tegen racisme onder sporters, waarbij 55% van de intensieve sporters aangeeft het (helemaal) eens te zijn, in vergelijking met 43% van de niet-sporters. Dit benadrukt de betrokkenheid van sport op sociale bewustwording en openheid tegenover belangrijke maatschappelijke kwesties. Sporters geven daarbij aan meer betrokken te zijn bij vrijwilligerswerk en bijdragen aan het welzijn van anderen door bijvoorbeeld bloed te donoren of de rol van mantelzorger te vervullen.
Sporters, met name intensieve sporters, tonen een grotere betrokkenheid bij milieukwesties en lijken meer bereid om actie te ondernemen. Zo geeft 56% van de intensieve sporters aan te weten wat ze zelf kunnen doen om klimaatverandering tegen te gaan, vergeleken met 44% van de niet-sporters. Bovendien blijken sporters bewuster om te gaan met hun vleesconsumptie; slechts 14% van de intensieve sporters eet zeven dagen per week vlees bij de warme maaltijd, als broodbeleg of als snack, in vergelijking met 25% van de niet-sporters. Sporters lijken niet alleen te willen bewegen, maar ook vooruitgang te willen boeken als maatschappij, waarbij hun bijdragen verdergaan dan alleen het veld of de baan. Sport heeft de potentie om mensen in beweging te krijgen, niet alleen in fysieke zin, maar ook als activators in het creëren van een duurzamere samenleving. Sporters dragen meer bij aan milieubehoud door bijvoorbeeld afval te scheiden, koude douches te nemen, minder te vliegen en de verwarming lager te zetten.
“De resultaten tonen de kracht van sport als de belangrijkste sociale motor van onze maatschappij", aldus Guido Klomp, directie van Triple Double. "Het levert een onmiskenbare bijdrage aan een veerkrachtige en positieve samenleving. Hier moeten overheden en bedrijfsleven in blijven investeren.”
Op basis van de onderlinge verschillen tussen sporters en niet-sporters kan worden geconcludeerd dat sport een krachtig middel is om sociale verbondenheid, inclusie en een duurzamere samenleving te bevorderen. Het doorbreekt sociale isolatie en versterkt banden tussen mensen, wat leidt tot een algehele verrijking van de samenleving. Sport blijkt dus niet slechts een fysieke activiteit te zijn; het fungeert als een krachtige motor voor een gezondere, samenhangende, en empathische maatschappij waarin iedereen actief een rol heeft. Allemaal als gevolg van het feit dat mensen sporten.
Het onderzoek is uitgevoerd door onafhankelijk marktonderzoeksbureau Markteffect in augustus 2023 onder een representatieve steekproef 1.025 Nederlandse respondenten van 18 jaar en ouder. Zij zijn gevraagd hoe vaak zij sporten waarbij ze harder gaan ademen, hijgen of zweten. 30% van de steekproef sport niet intensief en behoort dus tot de niet-sporters, terwijl 22% van de steekproef meer dan 2,5 uur per week sport en dus tot de intensieve sporters behoort.
Credits headerafbeelding: Shutterstock / bunyarit klinsukhon
