Dit interview staat in het vakblad Sport & Strategie (editie 4-2020). Het vakblad is hier te bestellen.

Wouter Gudde nam vorig jaar mei bij FC Groningen het roer over van Hans Nijland, die de club 23 jaar leidde. Samen met hem trad Mark-Jan Fledderus aan als technisch directeur en sindsdien waait een geest van vernieuwing door FC Groningen. Naast Gudde en Fledderus werd ook nog Marc-Jan Oldenbandringh aangesteld als dagelijks directeur. En zo had FC Groningen in een half jaar tijd een compleet nieuwe directie.

Nog ingrijpender was de hervorming als gevolg van de coronacrisis. Net als alle andere BVO’s bracht FC Groningen grote offers. Op ‘kantoor’ werden afdelingen samengevoegd, van 11 van de 37 werknemers daar werd afscheid genomen, omdat de club rekening hield met een mogelijke schade van 5 miljoen euro. Gudde: “Slechts door een noodplan hebben we samen met fans, supporters en de overheid de club overeind kunnen houden. We wilden het spelersbudget van 5,5 miljoen euro niet verder naar beneden aanpassen. Dat heeft FC Groningen de afgelopen jaren wel gedaan en dan betaal je uiteindelijk de rekening op het veld, want het eerste elftal is het vliegwiel van elke BVO. Als je daar presteert, nemen alle inkomsten toe.”

Tegenover alle corona-malheur stond natuurlijk de komst van Arjen Robben. Vóór de bekendmaking van de terugkeer van de Groningse Verlosser op 27 juni hadden 8.000 mensen een nieuwe seizoenkaart gekocht. Een maand later staat de teller op 13.000, terwijl de laatste drie jaar de totale verkoop was blijven steken op een magere 9.500.

Gudde: “Door de coronacrisis waren club en achterban al een stuk saamhoriger geworden. Wat de komst van Arjen daaraan heeft toegevoegd is gigantisch. Groningers zijn altijd een beetje stiekem trots. Terwijl ze zoveel hebben om trots op te zijn. Als westerling zouden we dat veel meer van de daken schreeuwen. Het feit dat iemand van zijn status niet naar PSV gaat, dat vorig jaar ook bij hem is geweest, maar terugkeert naar zijn geboortegrond, naar zíjn club, betekent heel veel voor heel veel mensen. Ineens zag je stiekeme trots omslaan in echte trots. De terugkeer van Arjen is veel meer dan alleen de transfer van een voetballer.”

Businessmodel

Gudde zette zelf in 2011 op zijn 26^e een punt achter zijn carrière en trad in dienst van Excelsior. Gedurende acht jaar was hij bij Rotterdams kleinste profclub commercieel manager en commercieel directeur, en op het eind ook nog directeur van het stadion.

Onder zijn bewind promoveerde Excelsior een keer en wist de club zich vijf jaar op rij in de Eredivisie te handhaven (al kon degradatie in het seizoen 2018/’19 toch niet worden voorkomen). Bij FC Groningen ligt de lat hoger. De club wil in de toekomst achter Ajax, PSV, Feyenoord en AZ structureel meestrijden om Europees voetbal.

Gudde is realist en gaat er, ondanks Robben, niet van uit dat dit doel komend seizoen al wordt bereikt. “Je moet ook kijken naar de euro’s die je kunt uitgeven. FC Utrecht en Vitesse, waarschijnlijk onze voornaamste concurrenten om die vijfde plaats, hebben een veel hoger spelersbudget. Dat zal niet op stel en spong veranderen. Ons businessmodel is voor 75 procent geënt op recette- en sponsorinkomsten. Zoals het er nu uitziet, kunnen we straks maar 20 procent van ons stadion vullen, dat is maximaal 5.000 toeschouwers. Ook als de KNVB het kabinet kan overtuigen clubs een hogere bezettingsgraad toe te vertrouwen, blijft het een slecht scenario. Bovendien hangt het virus nog steeds boven de markt."

"Neemt niet weg dat we snel stappen willen maken. We hoeven ook niet precies het budget van de anderen te hebben. We kunnen ook beter presteren met een minder budget, omdat onze faciliteiten en de mensen die hier werken, het verschil moeten maken. Als wij over drie jaar nog steeds 9de staan, hebben we iets niet goed gedaan.”

Kop d’r veur

Twee dingen zijn naar zijn overtuiging nodig om een gooi te doen naar een permanent verblijf in de Nederlandse subtop. “De eerste is je voetbaltechnische visie: een eigen, karakteristieke manier van spelen. Een strijdwijze die je op hoofdlijnen vastlegt en waarin je schetst hoe je de posities bezet wilt hebben. Als je dat goed hebt, dan weet je welke spelers je moet scouten, hoe je ze moet opleiden en kun je een bij die strijdwijze passende trainer selecteren.”

Tweede voorwaarde: hoeveel geld haalt FC Groningen uit de markt om voetballend maximaal te kunnen draaien? Gudde: “Ooit hadden we 9 miljoen sponsorinkomsten, dat was in 2019 nog maar iets meer dan 6 miljoen. Die dalende tendens moet veranderen. Dat doen we door van aanbodgerichte een vraaggerichte organisatie te worden. Door niet alleen stoelen en een sponsorpakket te verkopen, maar ook door ze in de businessclub te helpen met het leggen van de gewenste contacten.”

Volgens Gudde is in Groningen een groter potentieel aanwezig dan nu wordt benut. “Met meer dan 1 miljoen mensen hebben we het vijfde achterland van Nederland. Dan moet je in principe in de top-5 kunnen eindigen. Dat is in de geschiedenis van Groningen pas 2 keer gelukt. In de tijd GVAV, en in 2006 onder trainer Ron Jans. Dat is alleen te herhalen door meer uit ons achterland te halen. We willen dat onder meer doen door ‘Trots van het Noorden’ sterker als merk neer te zetten en ook Groningers die niet direct iets met voetbal hebben, aan je te binden. Voorbeeld: in coronatijd zijn spelers en trainers met de spelersbus paaseitjes gaan brengen bij 70 verzorgingshuizen. Iedereen kreeg 10 paaseitjes in een zakje met de tekst ‘Kop d’r veur’. Daar hebben we veel leuke reacties op gehad, vaak van kinderen en familie: Leuk dat jullie dit voor mijn vader of moeder hebben gedaan.”

Daarnaast moet de club zich maatschappelijk veel meer doen gelden. “Er is veel sociale problematiek in Oost-Groningen, door de aardbevingen, de krimpproblematiek. Er is veel overgewicht en obesitas, ook onder de jeugd. Daar moeten we een rol in pakken. Als je zo je sociale gezicht laat zien, zullen meer mensen zich met de club willen verbinden. En zullen er uiteindelijk ook meer mensen naar het stadion komen, die je vervolgens met goed voetbal, dat past bij onze achterban, en een leuk, uniek evenement moet vasthouden. Vandaar mijn overtuiging: voetbal moet altijd centraal staan.”

Lees ook ons artikel over de succesvolle seizoenkaartcampagne van FC Groningen, waarin verbondenheid centraal stond.

In het onlangs verschenen vakblad Sport & Strategie (editie 4-2020) staat het gehele interview met Wouter Gudde van FC Groningen. Verder lees je onder meer verhalen met Richard Kaper (hoofd van het nationale Crisis Management Team Sport) en Corina Gielbert, de directeur van het Ouderenfonds.

Headerfoto: Wikimedia (CC 4.0) Rickazio